Cánh đồng bất tận của sự tha thứ

“Cánh đồng bất tận” là một tập truyện ngắn bao gồm 14 câu chuyện của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Trong đó, mỗi câu chuyện đều có những cái kết lơ lửng khiến người đọc dằn vặt, suy tư. Các câu chuyện diễn ra trên nền những mảng màu sáng tối khác nhau nhưng hài hòa, chúng dẫn dắt cảm xúc của người đọc đi hết những hỉ, nộ, ái, ố của đời người.

Một ấn phẩm đặc biệt của Cánh đồng bất tận

Cánh đồng bất tận cũng là tên của truyện ngắn nổi tiếng nhất và được coi là hay nhất của tập truyện. Ở đó, tất cả các nhân vật đều mang trong mình những nỗi đau và hầu hết họ bị nhấn chìm trong đó. Đến đoạn cuối của câu chuyện, xuất hiện một tia sáng phần nào xua tan mây mù ảm đạm đã giăng kín tâm trạng của mỗi người đọc. Có cảm thấy nhẹ nhõm hơn nhưng vẫn đầy khắc khoải, băn khoăn.

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư sinh năm 1976 tại xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau. Cho đến nay, Cánh đồng bất tận được xuất bản năm 2005 vẫn là tập truyện nổi tiếng nhất của nhà văn. Trong đó, truyện Cánh đồng bất tận đứng đầu cuộc bình chọn truyện ngắn đặc sắc trên báo Văn nghệ năm 2005. Tập truyện Cánh đồng bất tận nhận giải thưởng của Hội nhà văn Việt nam năm 2006 và truyện ngắn cùng tên đã được chuyển thể thành phim điện ảnh năm 2010. Năm 2007, tác phẩm được dịch ra tiếng Hàn và được nhà xuất bản Asia tại Seoul phát hành. Năm 2008, tập truyện được dịch qua tiếng Thụy Điển với tên Fält utan slut. Nguyễn Ngọc Tư được trao Giải thưởng Văn học Liberaturpreis 2018 do Litprom (Hiệp hội quảng bá văn học châu Á, châu Phi, Mỹ Latin ở Đức) bình chọn, dựa trên việc xem xét các bản dịch tiếng Đức tác phẩm nổi bật của các tác giả nữ đương đại tiêu biểu trong khu vực. Giải thưởng được trao hàng năm nhằm vinh danh các tác giả nữ đến từ châu Á, Phi, Mỹ Latin, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) và vùng Caribe.

Qua các tác phẩm của Nguyễn Ngọc Tư, chúng ta thấy những nhân vật của nhà văn thường mang trong mình những mặt đối lập. Họ nghèo khổ nhưng cũng hào phóng, chung thủy nhưng cũng nhẹ dạ, siêng năng nhưng cũng cam chịu, phóng khoáng mà đôi khi cũng cực kỳ độc ác, họ coi mọi chuyện nhẹ tênh mà chuyện gì cũng có thể to tát. Các truyện ngắn trong Cánh đồng bất tận tuy khác nhau về nội dung nhưng đều kể về những cuộc đời bất hạnh, họ là những con người vật lộn với cuộc sống, vật lộn với những mối quan hệ tình cảm trong sự đói nghèo.

Truyện ngắn "Cánh đồng bất tận" đưa người đọc đến nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, có bi thương, xót xa và đau đớn, nhưng cũng có niềm vui, sự lạc quan và niềm hy vọng. Đọc xong câu chuyện, ta cảm thấy cuộc đời những nhân vật mênh mông trong những trói buộc và vòng xoáy không có cách nào thoát ra. Truyện tuy ngắn nhưng lại khiến bất kỳ ai đọc nó đều cảm thấy day dứt, lạc lõng, một nỗi đau trực trào dâng, suy nghĩ về dục vọng thể xác, về tâm hồn và cả về tình người.

Với giọng văn nhẹ nhàng, đậm chất miền Tây Nam bộ, cái buồn thăm thẳm len lỏi vào trái tim của mỗi người đọc, làm dâng lên những nỗi ám ảnh khôn nguôi. Mọi chi tiết, dù là nhỏ nhất trong truyện không hề thừa thãi, mà được tác giả chăm chút, tỉ mỉ. Đan xen giữa những đoạn miêu tả nội tâm, những suy nghĩ của các nhân vật là những câu tả cảnh. Người đọc có thể hình dung được khung cảnh và con người miền Tây trong cuộc sống mênh mông, chấp chới; một miền Tây trơ trụi, bạt ngàn mà đìu hiu. Từ đó nhấn mạnh thêm số phận cô đơn, heo hắt, cách yêu, cách đau, cách từ bỏ, và cách hận thù của họ. Từng lời từng chữ đều đau đớn. Những câu chuyện, những hình ảnh, đặc biệt là thủ pháp miêu tả khiến người đọc có thể hình dung ra cảnh tượng mà ứa nước mắt.

Câu chuyện được viết ra dưới góc nhìn, điệu kể của người chị - nhân vật Nương. Ngôn ngữ trong “Cánh đồng bất tận” tinh tế và đầy cảm xúc. Nguyễn Ngọc Tư sử dụng những từ ngữ mộc mạc, giản dị, ngôn từ rất "miền Tây", rất nhiều từ địa phương nhưng lại có sức mạnh gợi cảm mạnh mẽ. Những câu văn của tác giả không chỉ là những dòng chữ trên trang sách mà còn là những lời thì thầm của tâm hồn, chạm đến trái tim người đọc một cách sâu sắc. Cánh đồng bất tận làm người đọc yêu tiếng mẹ đẻ của mình hơn, rất nhiều từ ngữ, cách diễn đạt, khung cảnh, thủ pháp nghệ thuật...nếu dịch sang tiếng nước khác thực sự rất khó; và dù có dịch được thì nó cũng không tròn ý thật sự như một người Việt đọc tác phẩm Việt.

Đọc Cánh đồng bất tận, chúng ta thấy hiện lên chân dung những người phụ nữ, chúng ta tự hỏi làm sao họ lại dễ dàng bỏ chồng, bỏ con để đi theo tiếng lòng nông nổi đến như thế, họ rũ mình một cách dứt khoát, sạch trơn. Họ ra đi không cần ngoảnh lại, phủi sạch tất cả một cách nhẹ nhàng, giản đơn. Nhưng, như để trần tình cho những người đàn bà ấy, Nguyễn Ngọc Tư thủ thỉ kể chuyện về nỗi niềm riêng của họ, những khao khát nhen nhóm từ tấm vải đẹp, những rạo rực giấu kín vì cảnh xa mặt cách lòng, những phũ phàng từ người chồng thô kệch quê mùa, những tuyệt vọng trong cảnh nghèo đói túng quẫn. Đọc xong, chúng ta không chỉ thấy giận mà còn thấy thương họ, chúng ta nhớ mãi cảnh họ áp lên người tấm vải rực rỡ, đỏ hơn màu bông bụp ngoài sân mà rạo rực gò má, rạo rực khát khao.

Cánh đồng bất tận cũng cho người đọc thấy những khốn khổ của một người chồng bị phụ bạc tìm cách trả thù mọi phụ nữ trên đời, ông thoát thai thành một người khác, trở thành một con người tàn nhẫn trong nỗi cô đơn đến ngơ ngác. Vết thương lòng mở ra toang hoác không thịt da nào có thể lấp đầy, dù là thịt da người phụ nữ từng làm ông vui tươi trở lại hay thịt da của những mối tình chóng vánh.

Cánh đồng bất tận cho người ta thấy một cô gái điếm, cực chẳng đã với thân hình tả tơi, bầm dập vì bị đánh ghen, cửa mình bị bít lại bằng keo dán sắt. Chị vẫn lúng liếng đưa tình như một thói quen, vẫn gạ gẫm người đàn ông đứng tuổi nhưng bên trong là bao nhiêu tủi hổ ê chề, ý thức sâu sắc rằng phận mình rẻ rúng, và hơn hết, chị vẫn nuôi giữ một tấm chân tình và vẫn xứng đáng được yêu thương. Cánh đồng bất tận cũng làm toát lên cái hiện thực cay đắng, phũ phàng của những người phụ nữ tội nghiệp, họ bị lấy ra làm trò tiêu khiển, để thỏa mãn dục vọng của đàn ông mà không hề được nhận lại sự thương yêu.

Cái ác trong Cánh đồng bất tận không làm người ta giận dữ cầu mong quả báo, mà làm lòng se sắt lại, vừa phập phồng lo sợ những điều tiếp theo xảy ra với các nhân vật, vừa ám ảnh với suy nghĩ mơ hồ “nếu mình ở hoàn cảnh ấy thì sao?…”, và vừa hy vọng những điều tốt đẹp sẽ đến.

Đến cuối chuyện, cái vòng luẩn quẩn của hận thù sẽ không lặp đi lặp lại ở đời sau. Nương, mặc dù trải qua những bi kịch đớn đau, đã phá vỡ những xiềng xích buộc mình để trở thành chú chim có thể cất tiếng hót trong trẻo, vỗ cánh bay lên từ bùn lầy, cao cả rũ mình thoát khỏi những trói buộc của hoàn cảnh và cuộc đời.

Dưới bề mặt của những câu chuyện về cuộc sống nghèo khó, Cánh đồng bất tận mang trong mình những thông điệp nhân văn sâu sắc về tình người, tình gia đình và sự đấu tranh không ngừng nghỉ. Tác phẩm khơi gợi những suy nghĩ về ý nghĩa của cuộc sống, về sự chịu đựng và hy vọng, về sự quan trọng của tình thương và sự tha thứ. Trước lỗi lầm, người ta chỉ có thể cứu vớt được bằng sự khoan dung, tha thứ. “Dòng chảy của chủ nghĩa nhân văn này đã đem lại một sức cuốn hút sâu sắc đến bạn đọc mọi tầng lớp" (Hữu Thỉnh). Có lẽ vì lí do đó mà cuốn sách mới có sức hút lâu dài đến như vậy.

Không gào thét, không ồn ào, Cánh đồng bất tận của Nguyễn Ngọc Tư đã để lại trong lòng người đọc những quặn thắt như từng đợt sóng về nỗi niềm băn khoăn cho nhiều kiếp sống, thân phận. Câu chuyện giản dị chân thành nhưng vẫn đậm tính triết lý và tinh thần nhân văn là điều mà Cánh đồng bất tận sẽ mang đến cho mỗi người đọc.

VnTimeless

Cảm ơn bạn đã ghé thăm website!