Thư Dostoevsky gửi anh trai sau khi thoát án tử

 

Năm 1847, Dostoevsky bắt đầu tham gia một nhóm thảo luận trí thức cấp tiến gọi là Petrashevsky, nhóm bị tình nghi có các hoạt động lật đổ và chế độ sa hoàng coi là nguy hiểm. Năm 1849, Dostoevsky  bị bắt giữ và ngày 16/11/1849 bị kết án tử hình, lúc đó ông 28 tuổi.

Một bức vẽ Dostoevsky

Ngày 22 tháng 12 năm 1849, Dostoevsky bị đưa đi hành hình cùng một số tù nhân khác, như một lời cảnh báo, răn đe với quần chúng. Tuy nhiên, cuộc hành hình được cho là dàn dựng, mục đích nhằm miêu tả kẻ chuyên quyền là một nhà cai trị nhân từ. Dostoevsky bị kết án bốn năm lao động khổ sai tại Siberia, ông được thả năm 1854 và tiếp tục đi nghĩa vụ quân sự bắt buộc với tư cách binh nhì trong lực lượng vũ trang của sa hoàng, phục dịch tại biên giới Mông Cổ. Đến khi có thể cầm bút trở lại, ông đã gần 40 tuổi và vẫn tiếp tục tham vọng sự nghiệp văn chương của mình.

Sau khi thoát án tử hình, Dostoevsky trút niềm hân hoan của mình vào một bức thư tuyệt đẹp gửi cho người anh trai Mikhail, bức thư được viết vài giờ sau vụ hành quyết được dàn dựng. VnTimeless đã dịch và xin gửi đến bạn đọc toàn bộ bức thư của Dostoevsky như sau:

Gửi Mikhail Mikhailovich Dostoevsky, Nevsky Prospect, đối diện phố Gryazny, trong ngôi nhà của Neslind:

Kính gửi anh, người anh yêu quý của em! Mọi chuyện đã được giải quyết! Em bị kết án bốn năm lao động khổ sai trong một pháo đài (em tin là ở Orenburg), và sau đó phải phục vụ với tư cách binh nhì. Hôm nay, ngày 22 tháng 12, chúng em được đưa tới bãi tập trận Semyonov. Ở đó, bản án tử hình của chúng em được đọc trước công chúng, chúng em được yêu cầu hôn thánh giá, đặt lên đầu thanh kiếm nghi lễ, mặc trang phục hành quyết áo sơ mi trắng. Ba người cùng một lúc, bị trói lần lượt vào những chiếc cột, nơi cuộc hành quyết sẽ được thực hiện. Em là người thứ sáu; do đó, em thuộc đợt thứ hai và em chỉ còn sống trong một khoảnh khắc ngắn ngủi.

Em nhớ anh, người anh của em, và tất cả những gì của anh; trong giờ phút cuối cùng, anh, chỉ có anh trong tâm trí em, chỉ khi đó em mới nhận ra rằng em yêu anh nhiều thế nào, người anh thân yêu của em. Em cũng cố ôm lấy Pleshcheyev và Durov, những người đứng gần em và nói lời tạm biệt với họ. Cuối cùng tiếng hô rút lui vang lên, những người bị trói vào cột được dẫn trở lại, chúng em được thông báo rằng Bệ Hạ đã ban mạng sống cho chúng em. Bản án thực sự sau đó được đọc. Riêng Palm được ân xá và trở về quân đội với cấp bậc cũ.

Em đã được báo rằng, anh thân mến, hôm nay hoặc ngày mai chúng em sẽ được đưa đi. Em yêu cầu được gặp anh. Nhưng họ bảo rằng điều đó là không thể, em chỉ có thể viết cho anh lá thư này: hãy nhanh chóng trả lời thư của em, càng sớm càng tốt.

Em nghĩ rằng bằng một cách nào đó có thể anh đã biết về bản án tử hình của chúng em. Từ cửa sổ của xe chở tù nhân, khi chúng em đựa đươc đến bãi tập trận Semyonov, em nhìn thấy rất nhiều người; có lẽ tin tức đã được loan đến anh và anh đã đau khổ vì những gì nghe được. Bây giờ anh sẽ đỡ đau khổ hơn, sau khi anh nhận được thư này của em.

Anh! Em không tuyệt vọng hay nản chí. Cuộc sống đến từ khắp mọi nơi, mọi thứ quanh ta, cuộc sống ở trong chính chúng ta chứ không phải ở những gì bên ngoài chúng ta. Sẽ có nhiều người ở bên cạnh em, để em trở thành một người sống giữa mọi người và mãi mãi là một người như thế. Dù trong hoàn cảnh nào, không bao giờ được tuyệt vọng và nản chí; đây là nhiệm vụ của cuộc sống. Em đã nhận ra điều này. Suy nghĩ này đã đi vào máu thịt của em.

Vâng, đúng vậy! Cái đầu em đang sáng tạo, đang sống một cuộc sống nghệ thuật cao cả, đã nhận thức và quen với những đòi hỏi tinh thần cao nhất, cái đầu đó đã bị cắt khỏi vai em… Nhưng vẫn còn đó trong em một trái tim cùng với máu thịt để biết yêu thương, biết đau khổ, biết nhớ nhung, và suy cho cùng, đó cũng là cuộc sống. Em vẫn nhìn thấy mặt trời! Bây giờ, tạm biệt anh! Đừng đau buồn vì em!

Hãy hôn vợ và các con anh. Hãy liên tục nhắc nhở họ nhớ về em, để họ không quên em. Có lẽ chúng ta sẽ còn gặp nhau một lúc nào đó! Anh hãy chăm sóc bản thân và gia đình, sống bình dị và cẩn trọng. Hãy nghĩ đến tương lai của các cháu.

Hãy sống lạc quan. Chưa bao giờ trong em có một đời sống tinh thần lạc quan như bây giờ. Nhưng liệu cơ thể em có thể chịu đựng được không? Em không biết. Em sắp ốm, em bị bệnh bìu. Nhưng anh đừng bận tâm! Anh! Em đã trải qua quá nhiều chuyện trong đời nên giờ đây không còn điều gì có thể làm em sợ hãi. Em chào đón mọi điều đến với mình!

Và có thể một lúc nào đó chúng ta sẽ gặp lại nhau, anh ah! Hãy chăm sóc bản thân, tiếp tục sống, vì tình yêu của Chúa, cho đến khi chúng ta gặp nhau. Có lẽ một lúc nào đó chúng ta sẽ ôm nhau và nhớ lại tuổi trẻ của mình, khoảng thời gian vàng son xưa kia, tuổi trẻ và những hy vọng của chúng ta, mà ngay lúc này đây em đang xé nát trái tim bằng máu của mình để chôn vùi chúng.

Có thật sự là em sẽ không bao giờ được cầm bút nữa không? Em nghĩ rằng có thể vẫn còn cơ hội sau bốn năm nữa. Nếu em viết bất cứ điều gì, em sẽ gửi tất cả cho anh. Chúa ơi! Biết bao nhiêu ý tưởng đã nung nấu trong em sẽ lụi tàn, sẽ bị dập tắt trong đầu em hoặc sẽ tràn ra như chất độc trong máu em! Vâng! Nếu không thể viết tiếp được nữa, em sẽ chết. Thà bị mười năm tù nhưng vẫn có cây bút trong tay!

Hãy viết thư cho em thường xuyên, hãy kể cho em biết nhiều chuyện. Những chuyện trong gia đình, anh đừng quên kể cả những chuyện vặt vãnh. Điều này sẽ mang lại cho em hy vọng và sự sống. Nếu anh biết những lá thư của anh đã hồi sinh em khi bị giam trong pháo đài như thế nào! Hai tháng rưỡi qua bị giam trong pháo đài, khi việc viết và nhận thư bị cấm, em đã rất khổ sở. Em bị bệnh. Đôi khi anh không thể gửi tiền cho em khiến em lo lắng về anh, nó có nghĩa là chính anh cũng đang rất thiếu thốn. Hôn các cháu một lần nữa; khuôn mặt nhỏ nhắn đáng yêu của chúng không rời khỏi tâm trí em. Ôi! Ước gì chúng được hạnh phúc! Bản thân anh cũng hãy hạnh phúc nhé, hãy hạnh phúc nhé!

Nhưng anh đừng đau buồn, vì tình yêu của Chúa, đừng đau buồn vì em! Hãy tin rằng em không tuyệt vọng, hãy nhớ rằng em đã không từ bỏ niềm hy vọng. Trong bốn năm nữa số phận của em sẽ thay đổi. Em sẽ là một bình nhì- không còn là tù nhân nữa, và hãy nhớ rằng một lúc nào đó em sẽ lại ôm anh. Hôm nay em đã ở trong vòng tay của cái chết, nó đã kéo dài suốt ba phần tư giờ, em đã sống qua giây phút sinh tử đó, đến tận cuối cùng và bây giờ em được tái sinh.

Nếu ai đó nhớ đến em với những điều không tốt, nếu em từng cãi nhau với ai, nếu em gây ấn tượng xấu với ai, và nếu anh gặp họ, anh hãy nói với họ rằng họ nên quên điều đó đi.Tâm hồn em không có chút cay đắng hay oán hận nào, em rất muốn yêu thương và ôm lấy ít nhất một người nào đó trong quá khứ vào lúc này. Đó là một niềm an ủi, em đã nếm trải giây phút chia lìa sinh tử ngày hôm nay, khi nói lời tạm biệt với những người thân yêu trước khi chết. Khi đó em nghĩ tin tức về vụ hành hình sẽ làm anh đau khổ. Nhưng bây giờ mọi thứ đã qua, em vẫn còn sống và sẽ sống ở tương lai với ý nghĩ rằng một ngày nào đó em sẽ ôm anh vào lòng. Bây giờ, đó là điều quan trọng nhất đối với em.

Anh đang làm gì lúc này? Hôm nay anh đã nghĩ gì? Anh có biết về việc chúng em đã tưởng sẽ lìa xa cuộc đời này? Hôm nay trời lạnh làm sao!

Ôi! Cầu mong thư này đến tay anh sớm! Nếu không em sẽ không có tin tức gì của anh trong bốn tháng tới. Em cũng nhìn thấy những chiếc phong bì anh đã gửi tiền cho em trong hai tháng qua, địa chỉ được viết bởi anh, và em rất vui vì anh vẫn khỏe.

Khi ngẫm nghĩ về quá khứ, em thấy bao thời gian đã bị lãng phí một cách vô ích, bao thời gian đã bị lãng phí bởi những ảo tưởng, sai lầm, sự lười biếng, thiếu hiểu biết về cách sống. Em đã không quý trọng thời gian, đã bao lần phạm phải lỗi lầm, chống lại trái tim và tinh thần của chính mình, rồi trái tim em thắt lại trong đau đớn. Cuộc sống là một món quà, cuộc sống thật hạnh phúc, mỗi khoảnh khắc đều có thể là giây phút hạnh phúc vĩnh cửu. Anh sẽ thấy thật tuyệt vời! [Nếu tuổi trẻ biết!]. Bây giờ, cuộc đời em đã thay đổi, em được tái sinh thành một con người mới. Anh, em hứa với anh rằng em sẽ không tuyệt vọng và sẽ luôn giữ tinh thần cùng trái tim mình trong sạch. Em sẽ là một con người tốt đẹp hơn. Đó là toàn bộ hy vọng của em, toàn bộ niềm an ủi của em!

Cuộc sống tù đày đã làm tan biến những đòi hỏi trần thế vốn không hoàn toàn trong sạch trong em, trước đây em đã ít chú ý đến bản thân mình. Bây giờ sự thiếu thốn không phải là điều gì to tát đối với em, và do đó, anh đừng sợ rằng những khó khăn vật chất sẽ giết chết em. Điều này không thể xảy ra.

Tạm biệt, tạm biệt, anh của em! Khi nào em có thể viết cho anh, em sẽ kể lại cho anh chi tiết về cuộc hành trình này. Chỉ cần em có thể giữ sức khỏe thì mọi chuyển sẽ ổn thôi!

Thôi, tạm biệt, tạm biệt anh! Em ôm anh thật chặt, và hôn anh trìu mến. Hãy nhớ em mà không đau lòng. Đừng đau buồn, em cầu nguyện cho anh, đừng đau buồn vì em. Trong lá thư lần tới, em sẽ kể cho anh nghe những chuyện tiếp theo. Anh hãy nhớ điều em đã nói với anh: “hãy lên kế hoạch cho cuộc đời, đừng lãng phí nó, hãy sắp xếp cuộc đời của anh, hãy nghĩ đến con cái của anh”. Ồ, để gặp anh, để gặp anh! Tạm biệt! Bây giờ em phải giằng mình ra khỏi những thứ thân yêu, thật đau đớn khi phải rời xa nó! Thật đau đớn khi tự bẻ mình làm đôi, chia cắt trái tim làm đôi. Tạm biệt! Tạm biệt! Nhưng em sẽ gặp lại anh, em tin chắc như vậy, em hy vọng như vậy. Đừng thay đổi, hãy yêu em, đừng để ký ức về em nguội lạnh, và ý nghĩ về tình yêu của anh sẽ là phần đẹp nhất trong cuộc đời em. Tạm biệt, tạm biệt, một lần nữa! Tạm biệt tất cả! Em của anh.

VnTimeless

VnTimeless cảm ơn bạn đã ghé thăm website! Mời bạn để lại dưới đây một comment!