Francis Scott Key Fitzgerald sinh ngày 24 tháng 9 năm 1896 và được đặt theo tên tổ tiên của mình là Francis Scott Key, một gia đình công giáo gốc Ireland. Fitzgerald lớn lên ở St. Paul, Minnesota, Mỹ. Cha ông là Edward Fitzgerald, một chủ doanh nghiệp đồ nội thất đan lát, sau khi công việc kinh doanh thất bại, ông chuyển sang làm nhân viên bán hàng cho Proter & Gamble.
Fitzgerald |
Trong những năm đầu đời, do tính chất công việc, cha Fitzgerald đã đưa gia đình di chuyển qua lại giữa Buffalo và Syracuse, ngoại ô New York. Khi F. Scott Fitzgerald 12 tuổi, Edward Fitzgerald nghỉ việc ở Procter & Gamble, năm 1908 gia đình ông quay trở lại St. Paul.
Mặc dù là một đứa trẻ thông minh, thành tích ở trường của Fitzgerald không được nổi bật. Năm 1909, khi ông 13 tuổi và đang học tại học viện St. Paul, Fitzgerald đã viết một câu chuyện trinh thám và được đăng trên tờ báo của nhà trường.
Hai năm sau, khi Fitzgerald 15 tuổi, ông được gửi đến trường nội trú Newman, ngôi trường công giáo danh tiếng ở New Jersey. Ở đó, nhà văn đã gặp Sigourney Fay, người đã nhận thấy tài năng và khuyến khích Fitzgerald theo đuổi sự nghiệp văn chương. Mặc dù là một học sinh tầm thường, năm 1913, khi tốt nghiệp ông vẫn cố gắng đăng ký theo học Princeton. Tại đây, ông trau dồi kỹ năng viết lách bằng việc viết kịch bản cho các vở kịch của Câu lạc bộ Triangle Club của Princeton, đồng thời ông thường xuyên viết bài cho tạp chí Princeton Tiger và tạp chí Văn học Nassau. Vào kì nghỉ đông của năm học thứ hai, Fitzgerald quay trở về nhà ở St. Paul để đón Giáng sinh. Ông đã gặp cô gái 16 tuổi tên là Ginevra King, con gái của một nhà môi giới cổ phiếu giàu có ở Chicago. Cả hai đã nảy sinh tình cảm và yêu nhau trong một thời gian dài. Cô chính là hình mẫu cho các nhân vật Isabelle Borgé trong Bên đây vườn địa đàng (This Side of Paradise) và Daisy Buchanan trong Gatsby vĩ đại (The Great Gatsby). Dù rất yêu nhau, nhưng cha của Givevra đã ngăn cản tình yêu này vì cho rằng Fitzgerald không có gia cảnh tương xứng.
Sau khi bị Givevra King từ chối, cộng thêm những rắc rối trong học tập và sự thờ ơ đã đeo bám ông trong suốt thời gian học đại học, ông đã không bao giờ tốt nghiệp, thay vào đó, ông bỏ học và nhập ngũ vào năm 1917, khi Thế chiến thứ nhất sắp kết thúc. Chỉ huy nơi ông đóng quân chính là Dwight D.Eisenhower, người sau này trở thành tổng thống thứ 34 của Mỹ. Với hy vọng có ít nhất một cuốn tiểu thuyết trước khi tham gia chiến trận, Fitzgerald đã hoàn thành một tác phẩm mà sau này chính là phần đầu tiên của tiểu thuyết Bên đây vườn đại đàng, ông đã gửi nhà xuất bản Charles Scribner’s Sons. Mặc dù bị từ chối, cuốn tiểu thuyết này giúp ông lọt vào mắt xanh của các nhà phê bình và họ khuyến khích ông gửi thêm các tác phẩm khác trong tương lai.
Mùa hè năm 1918, Fitzgerald trở thành trung úy, và được điều động đến trại Sheridan, ở Montgomery, Alabama. Tại đây, ông gặp và yêu một cô gái hoang dã 17 tuổi tên là Zelda Sayre, con út của thẩm phán tòa án tối cao Alabama. Zelda chính là hình mẫu lớn nhất để Fitzgerald tạo nên nhân vật Daisy trong The Great Gatsby. Zelda đã đồng ý kết hôn với ông, nhưng ham muốn mãnh liệt của cô đối với sự giàu có, những cuộc vui và cuộc sống nhàn hạ đã khiến cô trì hoãn đám cưới, cho đến khi ông có thể chứng minh được sự thành công và có tiền bạc. Năm 1920, với việc xuất bản tác phẩm Bên đây vườn địa đàng, Fitzgerald đã trở thành một hiện tượng văn học, kiếm đủ tiền và danh tiếng để thuyết phục Zelda kết hôn với mình.
Nhiều sự kiện trong cuộc đời của Fitzgerald xuất hiện trong cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của ông, Gatsby vĩ đại, xuất bản năm 1925. Giống như Fitzgerald, Nick Carraway là một chàng trai trẻ đến từ Minnesota, được giáo dục tại một ngôi trường danh tiếng, người chuyển đến New York sau chiến tranh. Cũng giống như Fitzgerald, Jay Gatsby là một chàng trai trẻ nhạy cảm, tôn thờ sự giàu có và xa hoa, đã yêu một cô gái trẻ xinh đẹp khi đóng quân tại một trại lính ở miền Nam.
Trở thành người nổi tiếng và có tiền bạc, Fitzgerald sa vào lối sống hưởng thụ, với tiệc tùng và sự sa đọa, trong khi cố gắng hết sức làm hài lòng Zelda bằng cách viết lách để kiếm tiền. Tương tự như vậy, Gatsby tích lũy được rất nhiều của cải khi còn khá trẻ, và dành hết tâm trí vào việc thể hiện sự giàu có của mình, mà anh tin rằng sẽ giúp anh giành được tình yêu của Daisy.
Fitzgerald và Zelda |
Tuy nhiên, khi sự phấn khích của thập niên 20 sôi động chấm dứt bởi sự ảm đạm của cuộc Đại suy thoái, Zelda đã bị suy nhược thần kinh và Fitzgerald phải vật lộn với chứng nghiện rượu, điều này đã cản trở việc viết lách của ông. Ông đã xuất bản Dịu dàng là đêm vào năm 1934, và bán truyện ngắn của mình cho Bài đăng tối thứ bảy để kiếm tiền phục vụ cho lối sống xa hoa của gia đình mình. Năm 1937, ông đến Hollywood để viết kịch bản phim, và năm 1940, trong khi đang viết cuốn tiểu thuyết Tình yêu của ông trùm cuối cùng (The love of the last tycoon), Fitzgerald qua đời vì một cơn đau tim ở tuổi bốn mươi bốn.
Fitzgerald là biên niên sử nổi tiếng nhất của nước Mỹ những năm 1920, một giai đoạn thường được gọi là “Thời đại nhạc Jazz”. Được viết vào năm 1925, Gatsby vĩ đại mặc dù được đón nhận và có những thành công đáng kể, nhưng phải đến tận những năm 1950, 1960, tầm vóc của tác phẩm mới được nhìn nhận đầy đủ, là một trong những tài liệu văn học vĩ đại nhất của thời kỳ này, trong đó nền kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh mẽ, mang lại mức độ thịnh vượng chưa từng có cho quốc gia.
Lệnh cấm bán và tiêu thụ rượu theo Tu chính án thứ 18 của Hiến pháp (1919) đã biến những người buôn bán rượu lậu thành triệu phú, và một nền văn hóa tiệc tùng ngầm đã xuất hiện. Các bữa tiệc bí mật lan rộng khắp nơi, các quán rượu lậu, các câu lạc bộ bí mật bán rượu đã phát triển mạnh mẽ. Sự hỗn loạn và bạo lực của Thế chiến thứ nhất đã khiến nước Mỹ rơi vào tình trạng mất phương hướng, thế hệ những thanh niên trở về sau cuộc chiến đã lựa chọn lối sống hoang dã và tiệc tùng xa hoa để bù đắp. Chủ nghĩa bảo thủ và các giá trị truyền thống của thập kỷ trước đã bị đảo lộn, khi tiền bạc, sự xa hoa và sự phô trương trở thành một tất yếu của đời sống.
Giống như Nick trong Gatsby vĩ đại, Fitzgerald thấy lối sống mới này thật quyến rũ và thú vị, và giống như Gatsby, ông luôn thần tượng những người rất giàu có. Bây giờ ông thấy mình đang ở trong một thời đại mà chủ nghĩa vật chất định hình nên giai điệu của xã hội, đặc biệt là ở các thành phố lớn phía Đông. Mặc dù vậy, giống như Nick, Fitzgerald đã nhìn thấu qua vẻ hào nhoáng của Thời đại nhạc Jazz để thấy sự trống rỗng về mặt đạo đức và sự giả tạo bên trong, và một phần trong ông khao khát giá trị đẹp đẽ cũ đã không còn.
Theo nhiều cách, Gatsby vĩ đại đại diện cho nỗ lực của Fitzgerald để đối mặt với những cảm xúc mâu thuẫn của mình về Thời đại nhạc Jazz. Giống như Gatsby, Fitzgerald bị thúc đẩy bởi tình yêu của mình dành cho một người phụ nữ tượng trưng cho mọi thứ ông muốn, ngay cả khi cô ấy dẫn ông đến với mọi thứ ông khinh thường.
0 comments:
Post a Comment